Καβαλάρ’κα: Γαϊδάρ’, μ’λάρια κι άλογα, αυτά ήταν πριν αρκετά χρόνια τα μεταφορικά μέσα των χωριανών, αλλά και πολλών κατοίκων των μικρών πόλεων, μέχρι να φανεί για τα καλά το αυτοκίνητο ως κύριο μεταφορικό μέσο.
Μετέφεραν οι λεγόμενοι Αγωγιάτες, οι ιδιοκτήτες φροντισμένων καβαλάρ’κων, ανθρώπους καβάλα στα εν λόγω ζώα με ενοίκιο - αγώι και τα πράγματά τους, ενώ αυτοί, οι ιδιοκτήτες, τους συνόδευαν πεζοί. Τότε οι δρόμοι, όλοι οι δρόμοι ήταν ημιονικοί, (από το ημίονος = μουλάρι) και χωρίζονταν όπως και σήμερα σε Επαρχιακούς, Δημοτικούς ή Κοινοτικούς και σε Αγροτικούς δρόμους.
Ο δρόμος στη Χώρα της Τήνου που οδηγεί στα χωριά από το Βαρύ, είναι, ήταν ο πρώην Επαρχιακός δρόμος που διακλαδιζόμενος έφτανε σε όλα τα χωριά της Πάνω και της Κάτω Μεριάς. Άλλος δυτικότερα προς Σπιτάλια – Καλάμια οδηγούσε στην Έξω Μεριά και στα χωριά και τοποθεσίες που συναντούσε στο πέρασμά του.
Όταν εμφανίστηκε το αυτοκίνητο, λιγοστά τον πρώτο καιρό που εκτελούσαν όλες τις υπηρεσίες (επιβατηγά, φορτηγά, κλπ) κατασκευάζονταν σιγά σιγά και οι αυτοκινητόδρομοι που οι κάτοικοι της Τήνου τους ονόμαζαν τότε και ακόμα τώρα οι παλιότεροι, Αμαξωτούς.
Λοιπόν άλλο ο δρόμος ο Ημιονικός από την τότε εποχή μέχρι και σήμερα, που περπατιούνται από ανθρώπους και ζώα και άλλο ο Αμαξωτός δρόμος που είναι για αυτοκίνητα και περπατιέται παράλληλα από πεζούς και ζώα.
Σήμερα τα καβαλάρ’κα: γαϊδάρ’, μ’λάρια κι άλογα, λιγοστεύουν γεωμετρικά τουλάχιστον στην Τήνο! Πέρασε η εποχή τους; δεν χρειάζονται πια; ή θα επανέλθουν για να εξυπηρετήσουν ανάγκες που θα επιβληθούν και πάλι στην εποχή μας; Ο χρόνος θα δείξει…
ΥΓ: το μουλάρι (μ’λαρ’) είναι μιγάς από γάιδαρο και άλογο.
Τήνος Οκτώβρης 2017
Το κείμενο αυτό υπάρχει και στο βιβλίο μου «Της Τήνου το βιός» που κυκλοφορεί σε βιβλιοπωλεία της Τήνου, Αθηνών, Θεσσαλονίκης, κλπ. από τις Εκδόσεις Οσελότος.
Νίκος Φώσκολος Καναλέτος